Doğum günümü unutmayın, anne,
Bizden hiç kimse unutmamalı!
 
Doğduğumda, balık olup dalacağım,
Öyle bir dalacağım ki bu dalışın adı
Deniz yolculuğudur.
Öylesine tatlı bir yer ki senin karnındaki
Yani rahmindeki yerim gibi rahat.
Öyle zengin bir yer ki
Ne ararsan bulunur, hele canlılar dünyasında.
Neler yok ki:
Bitkisel kentler, taşıl kasabalar, tüneller...
Çok geçitli köprüler, mantar ocakları...
Makarna başlı ağaçlar, rengârenk çiçekler...
 
Uçsuz bucaksız bir deniz dünyası, anne
Ve orada her şey var fakat insan yokmuş.
Neden insansız olsun o dünya?
Böyle bir dünyayı düşleyelim, anne!
Böyle bir dünyayı düşünelim, anne!
Oraya taşınmalıyız hemen, hep beraber!
Çocuklar, oyuncaksız, parksız ve bahçesiz
Ve hiç kimse
Evsiz, işsiz ve arabasız olmayacak orada.
Ve orada, silahlı oyunlar bilinmeyecek,
Unutulacak silahlar!
Denizlerin dünyasını düşle, anne,
Gözlerin renkli dünyası gibi masalsı,
Suların altında, batıkta gizleniyor, batık!
 
Büyüdüğümde de dalgıç olup dalacağım
Denizlerin dünyasına uçan bir balık gibi Yüzeceğim...Açılacağım...Gezineceğim...
Bulursam çiçekçi gülçiçeğin kızı gelgözümü,
Çiçekli parklar yapacağız çocuklara.
 
İşte, balıklar, görüyor musun, anne
Ne kadar çok balık varmış denizin karnında!
Renkler cümbüşü müdür, balık festivali mi,
Vücut gösterisi midir, yüzgeçler dalgası mı?
 
Ve siz ve sizler ve diğerleri;
Ayakları suda oldukları halde göremeyenler,
Anlayabiliyor musunuz, çocuk gözlerimizle
Bu dünyayı, yani dünyalarımızı?
 
Bunlar, balerin balıklar mı, kostümleri çizgili.
Pulcukları: sulu sarılı, çakır benli, al kırmızılı.
Sanki boya küplerine batırılıp çıkarılmışlar...
Çıkarılıp batırılmışlar.
Şunlara bakın: ışıl ışıl süzülüyorlar,
Pır pır kaçıyorlar bahar kelebekleri gibi.
Balık dünyasında ağaçlar tenli midir ki
Ve sünger gibi delik deşiktir yaprakları.
Örtülüdürler deniz döleşiyle deniz dağları,
Yanardağları, vadileri ve ovaları...vay, be!
 
Bak, anne, şu gözlüklü balinaya bak, işte, şu!
Onun sırtında cam botla deniz yolculuğuna
Çıkan, benim.
Bulabilirsem iyi yürekli deniz perisini
Ve cicili bicili cücelerini, onları da alacağım
Balinama; götürür, bir tanker gibi güçlüdür.
Sonra kardeşlerimi, arkadaşlarımı, sahi, anne,
Nerede kızkardeşim, salıncakla uçan ablam?
Onu da istiyorum!
Anne,
Benden önce ağzından çıkıp, leyleğin ağzındaki
Salıncağa binmişti ya, görmeliyim onu!
Araya araya günü, gece; geceyi, gün ettim.
Babam gibi konuşuyorum, değil mi?
Ve deniz dünyasında gece ve gündüz aynıdır.
Başka memleketlere,
Başka dünyalara uçmuş olablirler mi,
Hiçbirine rastlamadım hâlâ.
Oysa burada, deniz altında her şey o kadar canlı,
O kadar hoş ki ayrılmak zor.
Bir deniz düşün, anne, orada bir balık olmak,
Orada bin kanatlı bir kelebek olmak, ne güzel!
 
Bulacağım çiçekçi gülçiçeğin kızı gelgözümü,
Ve o leyleğin ağzındaki salıncakla uçan ablamı.
Bulacağım aradıklarımı,
Çağıracağım arkadaşlarımı
Ve ülkelerin bütün çocuklarını.
Bir dünya kuracağız burada, herkese oyuncak,
Herkese okul, herkese iş ve özgür yaşam...
Yaşasın babam!
 
Haydi, doğur beni, anne
Doğurcaksan böyle bir dünya için doğur.
Düşlerimle düştüm rahmine
Ve yüreğim, çocuk gözlü yürektir
Yanmayacak yoksul ateşleriyle
Sütsüz, mamasız, oyuncaksız çocuklar gibi!
 
Hal bu üzre; kuşaktan kuşağa bir doğa
Yarışıdır insanın,
İnsandan insana çocukla bayraklaşması.
Hal bu üzre hal; aşktan yuvaya, sudan rahime,
Rahimden doğuma bir çocuk çeşnisidir varmak.
Hal bu üzre haldır ki yüreğim,
Güneş gözlü yürektir,
Anlayarak yaşamaktır bakıp okuyabilene.
Ve yanar kendi ateşinde güneşim, yanarken
Aydınlatır her şeyi kendi penceresinden.
 
 


Düşündüm, nesin: doğmak mı, beslenmek mi,
Büyümek mi, giyinmek mi, soyunmak mı..?
Özgür gözlü yüreğim, ben, nazlı bir umuda
Yürümüş kanım
Bazı bazı kanar, bazı bazı yanar.
Sorarım nesini: uyumak mı, uyutulmak mı,
Uyanmak mı, uyandırılmak mı, çalışmak mı,
Çalıştırılmak mı, sevmek mi, sevilmek mi;
Uçmak mı, ölmek mi, öldürülmek mi..?
Aradım seni: düşündüğüm, hayal ettiğim gibi
Yaşamak istediğim gibi...sahiden, öyle misin?
 
Bir yıldız kopardım dalgın yaz seherinden
Serpiştirdim belleğimin eğrelti dereciklerine,
Yeşillendirdim kıyıcıklarını ağaçsı bitkilerin
İlk ataları bilge sakallı eğreltiotu ormanlarıyla.
Kulak verdim dereciklerin çağlayışına,
Seslerini dinlemek, tanımak ve zapt etmek.
Seçtim geçitleri geçirmeden önce çıplaklığımı,
İşaretler koydum yanlarına göz kararıyla.
Ve geçtim yol vermez gibi görünen dereciklerin
Yıldız telâşlı sularını yapyalın ayaklarımla.
Başlamadan önce bir başkaydı,
Başardıktan sonra daha da başkalaştı belleğim
Bu sınamalarla.
 
Seni yakalayan, sana dokunabilen ya da
Sevgililer gibi, birbirine sarılıp kalabilen,
Ya da ilk istemin ince yumuşaklığıyla ya da
İçli duygusuyla ya da ten zevkiyle konuşabilen
Var mı seninle;
Özgür gözlü yüreğimi yakan ateşine,
İsim koyamadığım, ey sevgili özgürlük!
 
Kaynar özlemin bilenenden yarınlara,
Yaralı yankıların zamana kazılmış
İzlerinden anlarım.
Kazıyıp derledim paramparça dalgaların
İzdüşümlerini
Pusatlı dilimlerden bir antikacı gibi:
Çizdim resmini bir yağmurcun altının,
Kalıcı yurt edinmişler kıyıları, kumlukları
Bu kuşlar levhalı öykülerine göre.
Koşup koşup dururlar kurulu oyuncak misali,
Kızkurusu bedenleriyle, ipincecik gagalarıyla;
Gümüş yağmurcun, akgerdan, göl yağmurcun,
Dağ yağmurcun...
Ve paniktir halleri bunların
Ama yurt edinebilmişler upuzun kıyıları.
Koşuşturmak da serbest
Yavrulanmak da, uçuşmak da serbest.
Okudum levhacıklarda resimli öykülerini
Ve hevesim, geçilmez pusatlı sisler kıyısında.
 
Yağmurcun kuşlarının sakındıkları
Kumsal tümsekliğe bakıyorum,
Epeyce uzaktır kıyı kalesine;
Kızan kaplumbağaların tırmanıp tırmanıp,
Kıçın kıçın kaydıkları bir yarış pistidir sanki.
Tepede olmak, bir kaplumbağa zaferiyse,
O halde; ölümüne bir çabayla elde edilir
Başarmak.
Levhanın paslısında işaretledim
Tutsak kızkuşunun,
Kıyı kalesinin ana burcundan uçuruluşunu
Ve kalenin burçlarında
Sütbeyaz tüller içinde yağmurcun defilesini.
 
Kuşlarda da özgürlüktür dolu yaşamın harcı!
 
Altın gibi değerli notlarından okudum
Telek kalemden metal kaleme devredilen
Düşünsel elyazmalarının.
Özgür gözlü yüreğim, ben, sorgusundayım:
Bu dil nasıl insanlaştı,
Bu yürek nasıl özgürleşti?
Kendini tanımak, kendince olabilmektir.
Varlık olmak, böyleyse
Kendini serbestçe yaşayabilmektir.
Neresindesin kendinin, sordun mi hiç?
Dünden bugüne: bir tek dokusan dokuz
Sıfatta mısın, sıfatların gönül zulası?
 
Bakıp anlayabilmek için değildir
Gözlerin görevi!
Ancak onlarla; dış karanlığı delice delen,
Sonsuz akıl lâbirentlerinde ilerledikçe
Yol gösteren ışıltılı kenar dikmelerini
Seçebilirsin.
Öyleyse sarkıt bilginin merdivenini içine
Öğrenmek için:
Çıkar dışarı onları, kökleştir bilincini!
 
Ve her şeyden önce iç yolculuğun amacı:
Kendi özgürlüğünü tanıyarak özgürleşmektir.
 
Neden bu kadar gerek duyuyorsun
Ellerime, dedim, beynim,
Ayaklarım da onlar gibi yumuşak başlı,
Kulaklarım, gözlerim, ağzım ve dilim...
Ve tüm organlarım sanadır.
Seninle uyumlu olmayanı göremedim.
Özel silahlı birliklerin, ordun, polisin,
Hafiyelerin, vurucu gizli güçlerin...
Ve hapishanelerin, toplama kampların mı var?
Yok, dedi, beynim.
Ne şaşırdım, ne de sözü uzatmayı düşündüm.
Hayran kaldım zor kullanılmadan işleyen
Eşitlikçi düzenlerine.
Bunda, dönen bir şey olmalı, dedim.
Var, dediler, bir şey ki dengededir özü:
Hakların eşitliğine saygıdan gelir gıdası
Düzenimizin.
 
Özgürlüktür yüreğin sanat tanrıçası,
Güzelliğine sınır konulur ama aşkına zincir
Vurulamaz!
 
Beyindir, zorlanınca düşünür, dardadır:
Ayağın ele öykünmesini, dilin dile iğnesini,
Gözün ısırganlığını...
Ve çözdüm organsal bağlılıklarını:
Yaşamsal işbirliği, demişler medenice bir arada
Oluşlarına.
 
Ağırlanırsın kızıl kınalı, gelen ne ola:
Sancıdır,
Büyüyen bebendir, ateş yanardağıdır hırsındaki.
Kayıtlar ebenin zor saati dalga dalga haykıran
Yerin yüreğindeki ateşin kızgın köpürmelerini.
Ve ben, uyurken aldattım seni;
Gülden güle giysilendim,
Daldım derinliğine içine, çaldım canlı ruhunu,
Emzirdim memenle, yatırdım yüreğimle.
O günden beridir ki sensin içimi ateşleyen...
Ana kalışına kanadım senin,
Şafakla doğan özgürlüksün güne,
Sormadım bedelini, alabilende,
Alıp koruyabilendesin.
 
Ne dev bir yapıtta, ne tunçtan, ne bakırdan,
Ne mermer bir anıttasın.
 
Döndüm tabuyu sorgulamak için
Masal gibi bilinen geçmiş zamanın
Arka bahçelerine.
Yasakların tutsağı ve günahların cezalısı
Benim
Yaratan da, tapan da, boyun eğen de...
Ve onlardan bir ben var: suçsuz, günahsız,
Tertemiz bir ben;
Bu ben’dir ki beni, ben edendir.
Ben’imi istiyorum, uydurup kendimi
Hapsettiğim tabulardan,
Yarattığım putların cümlesinden.
Nasıl ki anadan doğma gelişimle
Kimse tarafından ayıpsanmayan bir bensem,
O’nu istiyorum!
 
De ki gel; zafer şarkıları eşliğinde, gür sesinle,
Rüzgârla güreşen, ileriye fırlayan göğsünle gel!
De ki duy; söz bilen dilin, bakan gözün,
Çalışan elin,
Açılan ayağın, düşünen beynin varsa, gel!
De ki gör beni, bir bebek gibi el çırparak,
Bir yavru kuş gibi
Annesinin kanadına sığınarak, gel!
De ki vay, bana, uzak ve yakın tutuklu zamanların
Sayımından, hücresinden, infaz sehpasından gel!
Özlemlerim;
Dalgası belâlı göllere bağlandı, kanar kaldı içimde,
Hallerimi kervan ettim, bindirdim yollara
Yükledim dileklerimi nehirlere, saldım yadellere
Bir bilenim, bir dert koşanım olmaz mı ola?
De ki tarih; kaldır elini, koy vicdanına,
Başınla bir selâm ver de gel,
İki kara kaşın kubrasında,
Bir çift şahin gözün tanıklığında geçirdim
Bunca ömrü peşinde.
Ve sürüldüğüm, kaçaklara fişlendiğim
Ve uğruna dağlara dayandığım, sevdasına
Pusulara kapandığım,
Yollara düştüğüm ve sınırları aştığım,
Horlandığım...
Ve sonrası: deniz uzağı bir memleketten
Baş kuşanmaksız, kuşak üzerine
Meşin palaska bağlamaksız,
Bir tabut yalnızlığında döndüğüm
Sesimize sağır bir dünya içre,
Öylece de defnedildiğim.
Ve şimdi kendi toprağımda,
Sakin bir köy mezarlığında, bir köy ki
Berzan’dır ismi, göklerden ateşin yağışını
Oyuncak bilir.
Ve her yanım ferman yangınıdır hâlâ!
 
De ki doğ; unutulmuşluğun tunç sarısı
Sabahında,
Bir daha batmamak üzere, doğ umutlarıma!
Umutlarım ki havada yağmur bulutları gibi
Sabırsız
Ve yerde susuz tohum gibi suya muhtaç.
Ve onlar ki yaratıcı titizliğiyle düşlenir
Ve yürek içimlerine sunulur daha güzel
Günlerin müjdelenmesi için.
Bunun içindir ki özgür gözlü yüreğim, ben:
Yaratandım, ezilendim, sevilendim, barışandım
Bir âleme ben, dedim, benlik sevdasındaysam
Namerdim!
 
Ancak özgür ben’lerledir yücelmenin yüce’liği.
 
Hal bu üzre; herkes ve her şey için
Atan yüreklerin vazgeçilmez çeşnisidir
Özgürce yaşamak.
Hal bu üzre hal; doğa ve toplum yasalarına,
Egemen olmaktır
Özgür insanlar tutkusunda buluşmak.
Hal bu üzre haldır ki
Yüreğim, sanat gözlü yürektir
Hem eseridir, hem ustasıdır anlayabilene.
Ve evrensel gülümser; oynar kendi sahnesinde,
Süzülür akar yüreğinize kendi penceresinden.
 

                        

***