ana sayfa / editorial / içindekiler / iletişim / arşiv / havuz hakkında

  
"Bu bir mektup.
Kanamalı bir güvercinin kanadına yazıldı."
                  

-Ünlü tiyatro sanatçısı ve yazar Yılmaz Erdoğan, terörün neden olduğu
             ölümlerin durması için yazdığı feryat dolu mektubunu Hürriyet aracılığıyla Türk halkına beyaz güvercinle yolladı.-

   

BU bir mektup. Kuş, güvercin kanadına yazıldı.

Kimin vicdanına konarsa o okusun diye.

Ölüm üzerine...
Mayın üzerine...
Kürt meselesi... Türk meselesi üzerine.
Güzel kelimeler... Ve çirkin kelimeler üzerine.
Ölüme doğru yapılan bu korkusuz koşudan korkuyorum. Mayınlarla parçalanan kardeş cesetleri odamda, yanıbaşımda duruyorlar.
Yazdığım her kelimeye daha bir dikkatle bakıyorlar.
Onlar dün parçalandılar.
Yazıklar olsun diye başlıyor aklıma gelen her cümle şimdi.
Yazıklar oluyor zira, insanın biriktirdiği en güzel şeylere.
Yazıklar oluyor, bir çocuğun Kürtçe, Türkçe veya her ne hal ve her ne dilde ise gülümsemesine...

HER SİLAH ÖLDÜRÜR AMA MAYINDAN KAHPESİ YOKTUR

Sevgiliye hediye almaya, pazar alışverişine çıkmaya, bir bebek sahibi olmaya, sigarayı bırakmaya, piknik yapmaya, bir insanı her şeyden çok sevmeye.... Yazıklar oluyor...

Yazıklar oluyor hayatın bizzat kendisine.
Yapmayın!
Mayınlar döşemeyin geleceğinizin güzergáhına.
Bu kalleşin ne zaman patlayacağı belli olmaz.
Bazen yıllar sonra, bir küçük kız çocuğu çiçek toplarken denk gelir, bazen yirmi yaşındayken ve daha önce hiç görmediğin bir yerde, daha önce hiç tanımadığın insanların arasında hem anayasal hem siyasal hem mukaddes bir yolculuk sırasında....
İnsanoğlu her melaneti icat etti; ama mayından kahpesi yoktur.
Her silah öldürebilir, her zaman öldürme potansiyeli taşır; ama mayın MUTLAKA ÖLDÜRÜR.
Mayın ıskalamaz! O birini mutlaka öldürür!
Uğursuz bir pusuya yatar ve patlayana kadar, bir can üstüne basana kadar bekler.
İnsanın icat ettiği EN ÇİRKİN şey silahtır.
Ve silahların EN ÇİRKİNİ MAYINDIR!
Sebebini unuttum kavganın ve umurumda da değil siyasi tartışmalar. Bir tek şey için dua ediyorum her gece, her gündüz: Kimse genç ölmesin dağlarımızda.

EN GÜZEL KELİME "BARIŞ" ARTIK SOYTARI KELİME

Silahlar susmadan sebebi konuşmaya imkán da yok lüzum da.

Aklın sesi, akılsızlık susmadıkça duyulmuyor.
Ve o zaman akla sadece DURUN demek geliyor.
Hemen şimdi DURUN!
Hiçbir haber geçmiyor ajanslar artık, ölümsüz.
İçinde acı olmayan gecemiz yok..
Ne oldu diyorum yine, kim hangi korkunun, hangi uğursuz hesabın peşinde diye...
Barış artık soytarı bir kelime...
Her ağızda var; ama hiçbir yerde yok.
Nerede bu barış?
O, insanın icat ettiği EN GÜZEL kelime.
Ama kelimelerle ne isterseniz onu yaparsınız.
Barış dersiniz; ama savaş manasınadır. Hatta bütün savaşlar barış için yapılır. Ve herkes adil bir barış için savaşır. Ve akıl der ki, aslında savaşmıyorsanız barışmaya başlamışsınız demektir.
Bir barış için yapılması gereken ilk ve belki de tek şey savaşmamaktır.
Silahlar patlamaya başlamışsa orada insanın bulduğu güzel kelimeler orayı terk eder.

SEVDADAN GAYRISINA AĞITIMIZ OLMASIN

Kelimeler de ölür bazen... Ve kelime cesetleriyle yaşanmaya başlar hayat.

O kelimelerin, o cesetlerin... Nece olduğu, yani bu ölülerin ölürken son nefeslerinde hangi dilde konuştukları artık akılsızlığın gölgesinde soğuyan HAYATIN, YAŞAMANIN ta kendisidir.
Ölen yirmisindedir.
Artık, ardından söylenen ağıtlar kalır.
Ve Anadolu'da ağıt sıkıntısı yoktur.
Kürtçe'de de, Türkçe'de de binlerce ağıt vardır.
Hatta aynı ağıtın hem Kürtçe'si hem Türkçe'si vardır.
Yürek yakmak iyi bir işse, ikisi de eşit derecede yürek yakmaktadır.
Ama yüreğimizde artık dağlanacak yer kalmamıştır.
Sevdadan gayrısına ağıtımız olmasın artık.
Şimdi hepinizin huzurunda yalvarmak istiyorum.
Gördüm anladım, yapacak hiçbir şey kalmadıysa yalvarıyorum işte.
Kendimi küçük düşürmek istiyorum.
Taviz vermek istiyorum.
Kimin elinde bu kanı durduracak bir güç varsa, ister şeytana tapsın ister puta, ister bir tek Allah'a...

DİZLERİMİN ÜSTÜNE ÇÖKTÜM YALVARIYORUM

Kimin dudaklarının ucundaysa bunca gencecik hayat, ben ona yalvarmak istiyorum.

Ne olur? Bu işi durdur.
Ben siyaset miyasetten bahsetmiyorum. Dizlerimin üstüne çöktüm, "Bu genç ölümleri durdur" diyorum.
Kimse ateş etmesin kimseye.
Hiçbir gerekçeyle.
Hatta kendini savunmak için bile...
Çünkü savunmaya başlayana kadar masumsun ve masum güzel bir kelime, masum kal...
Kim hangi mayının yerini biliyorsa yalvarırım söylesin.
Bir káğıda yazsın, bir şişeye koysun, suya salsın söylesin.
Kim hangi mayının yerini biliyorsa, kimin gücü yetiyorsa olası ölümlere engel olmaya, ona yalvarıyorum işte.
İster şeytana tapsın ister puta, ister oralı olsun ister bizim buralı. Gücü yetiyorsa eğer durdursun bu işi.
Ben, bir yurttaş, bir insan olarak kendimi küçük düşürüyorum.
İşte açık açık yalvarıyorum, durdursun durdurmaya gücü yeten.
Süresiz ve sonsuza kadar.
Yalvarıyorum.
Dizlerimin üstüne de çöktüm ve ağlıyorum işte.

YAZGI BİRİNİ KIŞLAYA BİRİNİ DAĞLARA GÖTÜRMÜŞ

Sonra sabahlara kadar tartışalım.

Ama şimdi durdur. Yalvarırım.
Gençler, çocuklar ölüyor, hepsi kardeş, hepsinde aynı muska, aynı yazgı, aynı televizyon, aynı futbol, aynı hayat...
Hepsinin gerisinde dualara bürünmüş paramparça bir sevdalı.
Hepsi genç, hepsi güzel... Hepsi Türk, Hepsi Kürt... Gençler... Yazgının biri kışlaya, diğeri dağlara götürmüş...
Kürtçe'de "cehel" derler.
Kulağa cahil gibi gelir; ama "henüz bilmez" manasındadır, henüz yolun başında manasında...
Yalvarırım ne olacak...
Benden ne eksiltecekse bu yakarış eksiltsin, maksat hayat çoğalsın bu dünya cennetinde.
Bir yangında hep güzel kelimeler yanarken, çirkinleri hayatta kalır...
Kınamak, sövmek, hangi haklı gerekçeyle olursa olsun yangına körükle gitmek.
Ben kimseyi kınamıyorum, ben kimseye sövmüyorum, ben bu işin tamamını SEVMİYORUM.
Kurtulalım istiyorum bu vebadan.
Kimseyi haklı bulmuyorum, kimseyi haksız bulmuyorum.
Küstüm.

"MIRIN" DENİR KÜRTÇE"DE "ÖLÜM"DÜR TÜRKÇE"DE

Konuşmuyorum bu konuyu...

Silahlar susana kadar "SİLAHLAR SUSSUN"dan başka konu konuşmak istemiyorum... İstemiyoruz.
Ölmenin, öldürmenin hiçbir türünü, çeşidini sevmiyorum.
Ben genç bir hayat kurtulsun istiyorum her tür kavgadan.
Hatta kavgayı öven şiirlerden bile uzak dursun istiyorum.
Her çocuk çirkin kelimelerden uzakta yaşasın istiyorum.
Eğer o kelime çirkinse, çirkinin hizmetindeyse, Kürtçe söylemişin, Türkçe söylemişin çıfayda...
Hiçbir dil çirkin bir kelimeyi güzelleştiremez.
Ölüm her dilde çirkin bir kelimedir.
"Mırın" denir Kürtçe'de.
Anadolu"da konuşulan bütün dillerde karşılığı vardır.
Bunların içinde resmi olan "ölüm"dür. Türkçe'dir.
Ve ölüm kelimesi, resmi ya da gayri resmi her dilde eşit derecede çirkindir.
"Yaşam"a gelince....
Kelimelerin en şahanelerinden.
İçi açık açık ve kelimenin her manasıyla "hayat" doludur...
Ve hayat, varlığından emin olduğumuz tek şeydir...

DİL, BİR OLUŞLAR ZİNCİRİNİN SONUCUDUR

Kürtçe"de "jiyan" denir.

Yaşam, her dildeki en güzel kelimedir.
Belki bir tek rakibi vardır, o da "aşk"tır elbette.
Aşk...
Kürtçe"de "evin" denir.
Bu kelimelerin içinde resmi olan "aşk"tır; ama aşk kelimesi her dilde eşit derecede güzeldir.
Anadolu"da en az iki kişinin birbiriyle konuşup anlaştığı bir dil varsa ben onu bile öğrenmek istiyorum.
Sadece iki kişi bir dil icat etsin, ben çok merak ederim onu.
Çünkü bu iş öyle kolay değildir.
Dil yani lenguiç, çok geniş ve karmaşık bir sesler organizasyonudur.
Ve bir dilin oluşması, hiç kimsenin tasarlamasına imkán bulunmayan ve yüzyıllar boyu süren bir olaylar, oluşlar zincirinin sonucudur.
Bazı insanlar başka seslerle, bazıları başka seslerle anlaşırlar...
O sesler onların bünyelerinden, yani hayatlarının, kuşaklar boyu yaşamışlıklarının içinden süzülerek akar.
Sonuç her zaman mükemmeldir.
Çünkü bir dilin yapımında milyon, milyar insanın katkısı vardır ve bu katkı o insanlar yaşadıkça devam eder.

"ACI"NIN YANINA "ŞİFA" "İNTİKAM"A "BAĞIŞLAMA"

İşte bu yüzden bütün diller, insanoğlunun en büyük, en mucizevi eserleridirler.

Ve dil akışkan bir şey, düpedüz bir nehirdir.
Bünyesine uyan her su içine akar.
Her dilde başka dilden göçmen kelimeler vardır.
Onlar o dilin yurttaşı olurlar sonra.
Buna bazısı yozlaşma der; ama "yozlaşma" zaten çirkin bir kelimedir.
Güzel dil ya da çirkin dil diye bir şey yoktur.
Hepsi şaşılası bir kolektif çabanın ürünü, birer insan harikasıdır.
Güzel kelimeler vardır, çirkin kelimeler vardır.
Ve bunlar bütün dillere eşit sayıda yayılmıştır.
Her çirkin kelimenin yanına bir tane iyisini eş edeceğiz.
"Acı"nın yanına "şifa", "zor"un yanına "çaba", "intikam"ın yanına "bağışlama"....
"Ölüm"ün yanına "hayat"!
Sivil olan, sivil hakların geliştirilmesini isteyen bir yurttaş, silaha hiçbir zaman elini sürmemelidir.
Haklılığını sivilliğinden alan kişi sivillikten vazgeçerse haklı olmaktan da vazgeçer...

RESMİ OLANI TÜRKÇE"DİR AMA HEPSİ ÖZGÜRDÜR

Artık sivil de değildir haklı da.

Bir dilde manası çirkin olan, yani çirkin bir şeye isim veya duruma sıfat olan kelime sayısı artmışsa işte o zaman o dil, evet "yozlaşıyor" demektir.
Dil yani lenguiç, iyi kullanılmazsa tehlikeli olur.
Çünkü dil, her türlü kullanıma müsait mükemmel bir ses organizasyonudur.
İnsanları başkalaştırır.
Ama "başka"dan korkmaya gerek yoktur.
"Başka" güzel bir kelimedir.
Çünkü aslında aynı dili konuşan, konuşmayan herkes "BAŞKA"dır.
Ve başka, başkalık güzeldir.
Başkasının başkalığıyla birleşiriz ve bu birleşme bazen AŞK diye patlar.
Ve aşk nerede olursa olsun kendisi dışındaki her şeyi önemsizleştirir.
Biz kendi bahçemizdeki dillerin hepsini bilek, öğrenek, bir de üstüne İngilizce, Fransızca filan çakıp dünyanın karşısına çıkak.
Diyek ki bizim bahçede insanoğlunun şu kadar senede imal ve muhafaza ettiği diller, hazineler var!
Süryanice var, Keldanice var, daha araştırsak bulacaklarımız var...
Bunların içinde resmi olanı Türkçe'dir.
Ama hepsi Türkçe kadar özgürdür diyelim.

KÜRTÇE"Yİ CENDEREDEN TÜRKÇE KURTARACAKTIR

(Hem belki diğer dişlerini de yaptırmasına yardım edebiliriz şu tek dişli, tek taşlı medeniyetin.... "BİZ"i düzeltirsek herkesi düzeltiriz.)

Hepimizin eşit derecede duyacağı bir gururla dünyaya diyelim ki:
Bizzat Türkçe'nin kendisi diğer dillerimizin güvencesidir.
Çünkü onları özgürleştiren şeyler Türkçe yazılacaktır.
Türkçe bizim ortak dilimizdir ve ortak kimliğimizi oluşturur.
Ve Türkçe, güzel kelimeleriyle her şeyi iyileştirebilir.
Kürtçe'yi bu cendereden çıkarabilir.
Alır bu Mezopotamyalı kardeşini, önce yaralarını iyileştirir.
Onu özgürleştirir...
Kürtçe'yi, korku salan, öfke çağrıştıran bir meselenin parçası olmaktan, bu hiç hak etmediği yankısından Türkçe kurtaracaktır.
Çünkü DİL güncel bir mesele değildir.
Güncel bir kavganın konusu olması, hiç hak etmediğimiz bir trajedidir.
Ve kavga da (ki Kürtçe şer denir), trajedi de (ki ona Kürtçe'de de trajedi denir) çirkin kelimelerdir.
Elbette bütün kelimelerle ilgili kullandığım "güzel" ve "çirkin" kelimeleri tırnak içindedir.
Bazı tırnak kalın, bazısı incedir; ama hepsi tırnak içindedir.
Çünkü asıl güzel olması gereken, kelimelere yön veren mekanizmadır ve bildiğim kadarıyla ona da akıl denir.

TAKATİMİN SONUNDAYIM ELİMDE SADE KELİMELER

Akıl dilin patronudur ve hiçbir zaman ve hiçbir koşulda yetkilerini akılsızlığa, öfkeye devretmemelidir.

Bu bir mektup.
Kanamalı bir güvercinin kanadına yazıldı.
Hangi yüreğe konarsa o okusun ve bu ölümcül gidişi durdurmak için yapabileceği bir şey varsa hemen şimdi yapsın diye yazıldı.
Ölüm üzerine...
Mayın üzerine yazıldı.
Kürtçe meselesi, Türkçe meselesi üzerine bir yakarış bu.
Ben... Yani kalemden başka silah, vicdanından başka pusula tanımayan, bilmeyen ben...
Ne elimde dünyayı kurtaracak bir bilgi var, ne düşleri aydınlatacak bir lamba...
Elimde sade kelimeler...
Dizlerimin üstüne çöktüm, ağlıyorum.
Takatımın sonundayım ve durun diyebiliyorum sadece.
Yalvarırım... Durun!

Durdurun!

           

EDEBİYATÇILAR, YILMAZ ERDOĞAN'IN MEKTUBU İÇİN NE DEDİ?

26.07.2006 10:25 


Sanatçı Yılmaz Erdoğan’ın "Yalvarıyorum, genç ölümleri durdurun" çağrısında bulunduğu mektubuna edebiyatçılardan destek geldi.

Adalet Ağaoğlu

YILMAZ Erdoğan, güvercin kanadına yazıp postaladığı mektubu için sağolsun. Süreklilikle demokrasi, eşitlik, barış çağrısında bulunanlara, insan haklarını evrensel planda koruma çağrısında bulunanlara, savaş ve ülkemizin toplumsal planda bölünmesi tehlikesine karşı kaygılarını hep dile getirenlere Ahmet Şık’ın ’Mayın’ adlı fotoğraf sergisiyle, Mayın’la başlayıp yürütülen terör mezalimini gözlere sokmasına, sergi kataloğundaki benim ve başka aydınların yazılarında dile getirdiklerine, ÖDP’nin toplumda yükselen milliyetçilik ve laik-antilaik gerilimine karşı özgür-demokratik bir toplumu savunmak amacıyla mayıs sonlarında başlattığı ve hálá sürmekte olan ’Birlikte Hayatı Savunalım’ çağrısına bu kadar yüksek sesle de katıldığı için Yılmaz’a ayrıca ve içtenlikle teşekkür ediyorum. Türkçe ve resmi dilimiz konusunda söyledikleri de bence öyle afákî söylenmiş laflardan değil. Katılıyorum. İtiraz varsa bu konuda tartışmaya da açığım.

Hürriyet bu haykırışı manşete almakla çok iyi yapmış, teşekkür ediyorum. Umalım insanın insan olmasına yakışan düşünce ve duyguları bilesin.


Ahmet Ümit

Savaşı cinayet olarak görüyorum

YILMAZ’a yürekten katılıyorum. Söylediği her kelimeyi sonuna kadar doğru buluyorum. Artık günümüzde savaşı haklı veya haksız diye değerlendirmenin anlamsız olduğuna inanıyorum. Ben savaşı bir cinayet olarak görüyorum. İnsan öldürmenin hiçbir gerekçesi olamaz. Hele öldürmek için örgütlü bir çalışmaya girmenin de hak arama açısından doğru olduğuna inanmıyorum. Bu konuda artık iki taraf da haklı değil gibi geliyor bana. Çünkü söylediğim gibi artık bu bir savaş ve her savaş bir cinayettir. Kürt halkının kendi anadilinde konuşması hakkının gerektiğine inanıyorum, ama PKK da buna bir son vermelidir. İki taraf da silahları bırakmalıdır, yoksa daha çok ölüm kapıda bizi bekliyor. Ölümün telafisi yoktur ve ne yazık ki öldürmenin de hiçbir haklı gerekçesi olamaz.


Elif Şafak

Kürt meselesinde önce insani boyut önemli

BİRTAKIM düşünce insanıyla beraber, bizim zaten bir süredir yürüttüğümüz bir çalışma vardı bu konuyla ilgili, o açıdan zamanlaması da önemli bir mektup. Diyarbakır’da, nefret anlamlarının olmayacağı; başka dil nasıl kurulabilir diye bir çalışmamız vardı, Yılmaz Erdoğan da buna dikkatleri çekiyor. Tabii ben Kürt meselesinin çok boyutu olduğunu düşünüyorum. Ama öncelikli olarak insani boyutu önemli diyorum. En çok ihmal edilen de bu boyutu ne yazık ki. İnsani boyutu öne çıkarılarak sivil toplum örgütlerinin yürüttüğü veya yürüteceği girişimlere çok ihtiyaç olduğunu düşünüyorum. Bu açıdan bakacak olursak, yazarların, edebiyatçıların ve sanatçıların bu konuda önemli rolleri olduğunu ve bu görevleri üstlenmeleri gerektiğine inanıyorum. Şunu vurgulamak gerekir ki hepimiz aynı memleketteyiz, bu memleketin her yeri aynı önemdedir bence. Yani hiçbir köşesi bir diğerinden daha özel veya ayrıca önemli değildir, bunu hatırlayabilmek önemli diye düşünüyorum.


Ayşe Kulin

Sevgi birliği oluşturulmalı

SEVGİLİ Yılmaz Erdoğan, Bu da benden mektubunuza bir yanıt.

Geçen yıl BİR GÜN adını verdiğim ve bu topraklarda yaşayan Türklerle Kürtlerin barışması için kurguladığım romanıma, Mevlana’dan "Yani hem ayrıydılar, yekpare hem.." dizeleriyle başlamış ve roman boyunca çığlık çığlığa yalvarmıştım. Durun! Durdurun! Bazıları mesajımı pek küçümsediler. Ama görüyoruz ki iyi niyetin dışında, hiçbir şey işe yaramıyor. Yakarışınıza gönülden katılıyorum. Her iki taraftan da aynı şekilde düşünenler sevgi birliği oluşturabilirsek, belki kazanırız. Sizin gibi düşünüyorum. Sizinleyim.


A. Behramoğlu

Alkışlıyorum, bu herkese örnek olsun

YILMAZ Erdoğan bir sanatçının, duyarlı bir sanatçının, dürüst bir insanın, gerçek bir insanseverin ve gerçekçi bir yurtseverin yapması gerekeni yapmış. Ben kendisini alkışlıyorum ve herkese örnek olmasını da diliyorum.


Enver Ercan

Dil özgürleşmeden halk özgürleşemez

(Türkiye Yazarlar Sendikası Başkanı) DİLİ özgürleşmeden hiçbir halkın dılemeözgürleşemeyeceğini biliyoruz. Hangi sanat yapıtı olursa olsun ifadesinin özgürlüğünü, onu yaratan dilinden alır. Bunun için de o dilin yaratıcısı insanın özgürleşmesi zorunludur. Ancak o zaman bir toplum kendini güvenli kılabilir. Savaşların yok edeceği insanlık kendi dilini de yitirecektir. Savaşın bu eziyeti yapacağını da biliyoruz. Türkiye Yazarlar Sendikası olarak "sürekli barış" çağrımızla bu vurguyu yapmıştık. Yeryüzündeki tüm savaşların durması için de çağrımızı yineliyoruz. 

HÜRRİYET  (www.hurriyet.com.tr)

                                                                                              Kaynak:http://www.medyatava.net/haber.asp?id=30078           

                                                                

   
 

Yılmaz Erdoğan